➤ DOFINANSOWANIE KOSZTÓW KSZTAŁCENIA
Pracodawcy, którzy zawarli z młodocianymi pracownikami umowy o pracę w celu przygotowania
zawodowego, mogą korzystać z prawa do ubiegania się o dofinansowanie kosztów
kształcenia. Dofinansowanie mogą uzyskać pracodawcy, którzy spełnili warunki określone
w przepisach dotyczących zatrudniania młodocianych pracowników w celu przygotowania zawodowego.
Decyzję o przyznaniu dofinansowania – w trybie decyzji administracyjnej – podejmuje wójt,
burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania pracownika
młodocianego. W ustawie określono wysokość dofinansowania kosztów kształcenia jednego
młodocianego pracownika, które wynosi:
– w przypadku nauki zawodu 8081 zł przy okresie kształcenia wynoszącym 36 miesięcy
(jeżeli okres kształcenia jest krótszy niż 36 miesięcy, kwotę dofinansowania wypłaca się
w wysokości proporcjonalnej do okresu kształcenia);
– w przypadku przyuczenia do wykonywania określonej pracy – 254 zł za każdy pełny
miesiąc kształcenia;
– w przypadku nauki zawodu prowadzonej w zawodach wskazanych przez ministra właściwego
do spraw oświaty i wychowania w prognozie zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy wysokość kwoty dofinansowania kosztów kształcenia jednego młodocianego pracownika wynosi do 10 000 zł (dotyczy umów zawartych od roku szkolnego 2019/2020).
Pracodawcom, którzy zawarli z młodocianymi pracownikami umowę o pracę w celu przygotowania
zawodowego, przysługuje dofinansowanie kosztów kształcenia, jeżeli:
– pracodawca lub osoba prowadząca zakład w imieniu pracodawcy albo osoba zatrudniona u pracodawcy posiada kwalifikacje wymagane do prowadzenia przygotowania zawodowego młodocianych określone w przepisach w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania;
– w przypadku młodocianego zatrudnionego w celu przygotowania zawodowego –u pracodawcy będącego rzemieślnikiem – który ukończył naukę zawodu i zdał egzamin czeladniczy zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ustawy o rzemiośle;
• w przypadku młodocianego zatrudnionego w celu przygotowania zawodowego – u pracodawcy będącego rzemieślnikiem – który ukończył przyuczenie do wykonywania określonej pracy i zdał egzamin sprawdzający przed komisją egzaminacyjną izby rzemieślniczej na zasadach określonych przez Związek Rzemiosła Polskiego.
Jeżeli umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego została rozwiązana z przyczyn
niezależnych od pracodawcy, a młodociany pracownik podjął naukę zawodu na podstawie
umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego u innego pracodawcy, to przysługującą
kwotę dofinansowania dzieli się między wszystkich pracodawców, proporcjonalnie do liczby
miesięcy prowadzonej przez nich nauki zawodu.
Dofinansowanie nie przysługuje temu pracodawcy, z którym umowa o pracę w celu przygotowania
zawodowego została rozwiązana z winy pracodawcy.
Dofinansowanie jest przyznawane na wniosek pracodawcy złożony w terminie 3 miesięcy od
dnia zdania przez młodocianego pracownika egzaminu.
➤PRZED ZAWARCIEM UMOWY W CELU PRZYGOTOWANIA ZAWODOWEGO
Definicja pracodawcy:
Przedsiębiorca, który chce zatrudniać pracowników młodocianych w celu przygotowania
zawodowego w rzemiośle, winien spełnić łącznie warunki określone w ustawie o rzemiośle
zawarte w: art. 2 ust. 1, 4 i 6 oraz w art. 3 ust. 1 i 5, czyli:
– prowadzić działalność gospodarczą w jednej z branż rzemieślniczych;
– posiadać status mikro, małego lub średniego przedsiębiorcy;
– prowadzić działalność z wykorzystaniem zawodowych kwalifikacji i pracy własnej, w jednej
z form prowadzenia działalności wymienionych w ustawie;
– posiadać odpowiednie kwalifikacje rzemieślnicze wymienione w ustawie (w zależności
od formy prowadzonej działalności oraz od relacji zachodzących między wspólnikami);
– być zrzeszonym w cechu lub izbie rzemieślniczej.
Kwalifikacje osoby prowadzącej przygotowanie zawodowe:
Przygotowanie zawodowe młodocianych może prowadzić:
- pracodawca,
- osoba prowadząca zakład pracy w imieniu pracodawcy,
- osoba zatrudniona u pracodawcy – wyznaczona przez pracodawcę – pod warunkiem
posiadania kwalifikacji wymaganych od instruktorów praktycznej nauki zawodu, określonych w przepisach dotyczących praktycznej nauki zawodu.
Wymagane kwalifikacje od instruktorów praktycznej nauki zawodu określa § 10 ust. 3 i 4 rozporządzenia w sprawie praktycznej nauki zawodu. Zgodnie z nimi co najmniej jedna osoba w zakładzie szkolącym (pracodawca, osoba prowadząca zakład lub pracownik) powinna posiadać:
- przygotowanie pedagogiczne;
- kwalifikacje w zawodzie, w którym będzie odbywało się przygotowanie zawodowe lub
w zawodzie pokrewnym (lub wchodzącym w zakres zawodu), do zawodu którego będzie
nauczać;
- w zależności od posiadanego tytułu zawodowego odpowiedni poziom wykształcenia
i staż pracy w zawodzie, w którym będzie prowadzone przygotowanie zawodowe.
Definicja pracownika młodocianego.
Zgodnie z Kodeksem pracy młodocianym jest osoba, która ukończyła 15 lat, a nie przekroczyła
18 lat. Wolno zatrudniać tylko tych młodocianych, którzy:
- ukończyli co najmniej ośmioletnią szkołę podstawową,
- przedstawią orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań zdrowotnych do
pracy na określonym stanowisku pracy.
➤REFUNDACJA WYNAGRODZEŃ WYPŁACANYCH MŁODOCIANYM PRACOWNIKOM
Pracodawca, który zatrudnia pracowników młodocianych w celu przygotowania zawodowego,
może uzyskać refundację wypłaconych wynagrodzeń oraz zapłaconych od nich składek
na ubezpieczenia społeczne. Wysokość refundacji jest ograniczona do wysokości wynagrodzenia
młodocianego ustalonego w przepisach oraz zapłaconych od tego wynagrodzenia
składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych przez pracodawcę.
O wypłatę refundacji wynagrodzeń wypłacanych młodocianym pracownikom i składek na
ubezpieczenia społeczne od tych wynagrodzeń może ubiegać się pracodawca, który zatrudnia
młodocianych, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:
• zatrudnia młodocianych w zawodach określonych w wykazie zawodów, o którym mowa
w art. 8 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach
rynku pracy;
• pracodawca, osoba prowadząca zakład pracy w imieniu pracodawcy lub osoba zatrudniona
u pracodawcy spełniają warunki prowadzenia przygotowania zawodowego
w zakresie wymagań zawodowych i pedagogicznych określonych w przepisach regulujących
odbywanie przygotowania zawodowego w zakresie wymagań zawodowych
i pedagogicznych określonych w przepisach regulujących odbywanie przygotowania
zawodowego.
Wniosek o zawarcie umowy dotyczącej refundowania pracodawcy kosztów wynagrodzeń
i opłacanych od nich składek z tytułu zatrudniania młodocianych pracowników powinien
być złożony w Wojewódzkiej Komendzie OHP (dokładnie w Centrum Edukacji i Pracy Młodzieży),
właściwej ze względu na miejsce odbywania przez młodocianego pracownika przygotowania
zawodowego.
Wniosek o zawarcie umowy dotyczący młodocianych, którzy dokształcają się w formach
szkolnych, pracodawca lub w jego imieniu organizacja zrzeszająca pracodawców (np. cech)
może złożyć w Centrum Edukacji i Pracy Młodzieży w terminie od 1 stycznia do 15 listopada
każdego roku. Natomiast wniosek o zawarcie umowy dotyczący młodocianych, którzy nie
dokształcają się w formach szkolnych, może być składany w terminie od 1 do 20 dnia każdego
miesiąca. Pracodawca otrzymujący refundację, musi zadeklarować zatrudnienie przez
okres co najmniej 6 miesięcy po zakończeniu przygotowania zawodowego każdego młodocianego,
którego dotyczył wniosek.
Przepisy określają ścisłe limity w zakresie liczby młodocianych, którzy mogą być objęci refundacją.
I tak wniosek o zawarcie umowy może dotyczyć:
• maksymalnie 3 młodocianych, jeżeli pracodawca zatrudnia wyłącznie młodocianych;
• młodocianych w liczbie nieprzekraczającej trzykrotnej liczby zatrudnionych pracowników
w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy na czas nieokreślony, niebędących młodocianymi.
➤UMOWA O PRACĘ W CELU PRZYGOTOWANIA ZAWODOWEGO
Zawarcie umowy
Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego zawierana jest między pracodawcą, będącym
rzemieślnikiem w rozumieniu przepisów ustawy o rzemiośle, a pracownikiem młodocianym – uczniem. Umowę podpisuje się w obecności rodzica (opiekuna prawnego) i pracownika cechu na drukach obowiązujących w organizacjach rzemieślniczych (druk zastrzeżony dla członków cechu).
Umowa o pracę powinna zawierać następujące elementy:
- określony rodzaj przygotowania zawodowego: naukę zawodu czy też przyuczenie do wykonywania pracy,
- nazwę zawodu,
- czas trwania nauki zawodu,
- miejsce odbywania przygotowania zawodowego,
- sposób realizacji obowiązku szkolnego,
- wysokość wynagrodzenia,
- oraz prawa i obowiązki stron.
Wypowiedzenie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego
Rozwiązanie umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego za wypowiedzeniem jest
dopuszczalne tylko w przypadku: – ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy;
– reorganizacji zakładu pracy, która uniemożliwi przygotowywanie zawodowe;
– stwierdzenia nieprzydatności osoby młodocianej do pracy, do której odbywa przygotowanie zawodowe;
– niewypełniania przez osobę młodocianą obowiązków wynikających z umowy o pracę lub z obowiązku dokształcania się.